Stephen is uitvaartbegeleider en pandit (hindoeïstische priester) en praat vaak met mensen over zingeving. Hij merkt dat steeds meer mensen spiritualiteit zoeken buiten de vastomlijnde paden van een bepaalde geloofsovertuiging. Stephen: "Ze nemen facetten uit verschillende religies of overtuigingen en maken daar een eigen mix van. Een soort do-it-yourself-religie. Ik vind dat prima, zolang het echt betekenis voor je heeft."
Dagelijks mediteren
Zijn eigen spiritualiteit ontwikkelde zich in een mix van tradities. Hij groeide op met een Nederlandse vader en een Hindoestaanse moeder, in het behoudend protestante Capelle a/d IJssel. Mede daardoor ontwikkelde hij een brede blik op religies, maar het hindoeïsme trok hem het meest. Stephen: "Mijn opa was pandit en via hem kwam ik in aanraking met hindoeïstische rituelen. Hij leerde mij liedjes en mantra's en gaf me tips om te mediteren. Het bidden en mediteren geeft mij kracht. Ik mediteer elke ochtend een kwartier tot een half uur. Het voelt ongemakkelijk als ik het oversla, alsof ik mijn tanden niet heb gepoetst.”
Wekelijkse vuurdienst
"Daarnaast doe ik thuis elke week een havan (vuurdienst), een ceremonie met als doel vervuiling tegen te gaan op verschillende niveaus: fysiek (vervuilde lucht), geestelijk (slechte gedachten) en kosmisch (stagnerende energie). Als deze elementen in balans zijn, voel je je beter en maak je betere keuzes. Door het spirituele ervan te implementeren in je dagelijks leven, kom je sterker voor de dag en kun je zaken veel positiever bekijken. Ik vegetarisch, dat is een gebruik dat ook verbonden is met de hindoeïstische levensvisie.”
Rituelen of Sanskaars
In het leven van een hindoe spelen sanskaars (sacramenten) een centrale rol. Het zijn 16 rituelen die de overgang naar een nieuwe levensfase met bijhorende leefregels markeren. Denk aan geboorte, de eerste stapjes van een kind of het huwelijk. "Als pandit ontmoet ik regelmatig mensen die een sanskaar willen uitvoeren 'omdat het zo hoort', zonder de diepere betekenis te kennen. Die probeer ik altijd toe te lichten, want dan gaat het ook echt bij je leven. Óf je besluit: dit past eigenlijk helemaal niet bij mij. Dat kan ook."
Transformaties bij het ouder worden
De meeste sanskaars worden uitgevoerd op jonge leeftijd. Bij het ouder worden zijn er nog twee belangrijke transformaties te gaan. "In de leeftijdsfase tussen 55 en 70 jaar trek je je geleidelijk terug uit het actieve arbeidsproces. Je legt je meer toe op geestelijke zaken en zet je kennis en ervaring in ter ondersteuning van anderen. Bijvoorbeeld door te helpen bij de opvoeding van kleinkinderen of als adviseur, coach of bestuurslid. Je hebt meer tijd voor verdieping en bezinning. Als je jong bent, ben je druk met opbouwen, het verwerven van een huis en andere materiële zaken. Als je ouder bent, speelt dat geen rol meer, je gaat eerder kleiner wonen. Vanaf je 70-75ste neem je geleidelijk afstand van je materiële bezittingen. Je kunt immers niets meenemen als je sterft. En hoe meer je bezit, hoe meer discussie er is voor je kinderen. Dus verdeel je bezittingen en geniet van je oude dag met datgene wat nodig is. Daarnaast is het je opdracht om jezelf spiritueel sterker te maken, zodat je het leven los kunt laten als het moment daar is. Je nabestaanden kunnen dan ook makkelijker zeggen: het is goed geweest zo.
Tekst Meiborg tekst en advies Fotografie Studio Oostrum
Bent u benieuwd welke rituelen een rol spelen in het persoonlijke leven van humanist Sylvie de Kubber en moslim Mehmet Taskir? Lees het artikel uit Delfts Leven.